Grand-mi
Sorghum bicolor
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.
Descripcioun :Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.
Usanço :Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à-sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794
Santìssimo(-di-pichot)
Astrantia minor
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Petite Astrance, Petite Radiaire.
Descripcioun :La pichoto santìssimo, mens coumuno que sa cousino Astrantia major, trachis dins li pelouso roucaiouso, li roucas umide e li melounié de mountagno. Li brout (oumbello) fan pas mai que 2 cm de larg e li tros de fueio soun prim. Coumpara emé la santssimo que ié sèmblo proun.
Usanço :Fai partido dóu "faltrank" suisse que caup d'ùni flour de mountagno pèr sougna li counmoucioun (Dictionnaire de la santé et des maladies, Grimaud de Caud, 1835). Es couneigudo pèr èstre vulneràri.
Port : Erbo
Taio : 0,1 à 0,4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astrantia
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Roucas
- Melouniero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Astrantia minor L., 1753